ویژگی های سواحل مکران و دریای عمان

دریای عمان با شکل مثلثی بین کشورهای ایران، عمان و پاکستان قرار دارد. حداکثر طول آن از شمال غرب تا جنوب شرق 950 کیلومتر و حداکثر پهنای آن از شمال شرق به جنوب غرب حدود 340 کیلومتر است. این حوضه کوچک اقیانوسی، باقیمانده یک اقیانوس وسیع قدیمی به نام نئوتتیس است که به علت برخورد ورقه عربی به اوراسیا کوچک شده است. دریای ژرف عمان، از راه تنگه هرمز به خلیج فارس که یک دریای اپیکنتیننتال کم ژرفا است، متصل میشود. در مرکز حوضه، یک خیز قارهای باریک و یک پهنه عمیق وسیع وجود دارد. پهنه عمیق دریای عمان بیش از 3400 متر ژرفا دارد.

دریای عمان در ارتباط مستقیم و گسترده با دریای عرب و اقیانوس هند است و جزو دریاهای عمیق محسوب می شود. آب دریای عمان بطور

میانگین شوری 37 PSU دارد. حداکثر دمای سطح آب در مرداد ماه به 32 و حداقل دمای سطح آب در دی ماه به حدود 19/8 درجه سانتیگراد میرسد 

.جزر و مد در دریای عمان نامنظم است و از شرق به غرب بیشتر می شود. در بخش شرقی حدود دو متر و در دهانه تنگه هرمز به حدود 3/5 متر می رسد. اختلاف ارتفاع حالت جزر و مد در قسمت شرقی دریای عمان حدود 3 متر است که هر چه به سمت تنگه هرمز پیشروی شود این اختلاف بیشتر می شود تا اینکه در تنگه هرمز به حدود 5,5 متر می رسد. توان نهفته در امواج با مراجعه به دامنه و دوره تناوب حرکت موج متناسب می باشد. لذا امواجی با دوره تناوب و دامنه بزرگ به منظور استحصال انرژی از کاربرد بیشتری برخوردارند. اختلاف ارتفاع بین آب دریا و زمان جنوب کشور از جمله شمال خلیج همیشه فارس و دریای عمان توان تولید انرژی که ناشی از جزر و مد دریاها و اقیانوس ها می باشد جهت مد (بالا آمدن آب) و در زمان جزر (پایین رفتن آب) سبب ایجاد منبع بالقوه ای کشور ایران با توجه به جزر و مدهای قوی درمناطق ساحلی کسب انرژی می گردد. استخراج چنین انرژی زمانی عملی می باشد که از سویی انرژی زیادی در اثر جزر و مدهای بزرگ متمرکز گردیده باشد و از سوی دیگر شرایط جغرافیایی محل نیز امکان احداث نیروگاه جزر و مدی را فراهم آورده باشد. بادهای موسمی در کرانه های ساحلی به دو  دسته تقسیم می شوند:

الف) بادهای موسمی شمال شرقی در طی فصل زمستان

ب) بادهای موسمی جنوب غرب در طی فصل تابستان

 

آشنایی با جاسک

شهرستان جاسک  در 25 درجه و 37 دقیقه عرض شمالی و 47 درجه و 47 دقیقه طولی شرقی قرار دارد. ارتفاع آن از سطح دریا 8/4 متر و فاصله اش تا مرکز استان 325 کیلومتر است.

شهرستان بندر جاسک از شهرستان های استان هرمزگان در جنوب کشور با مساحت 11141.42 کیلومترمربع است. این شهرستان در کرانه دریای عمان و شرق تنگه هرمز قرار دارد. از شمال به شهرستان منوجان و میناب، از شرق به چابهار، از غرب به دریای عمان و میناب، از جنوب به دریای عمان محدود می شود. از آن جا که سه طرف آن را آب های آزاد احاطه کرده اند، به صورت یک شبه جزیره درآمده است. جمعیت شهرستان جاسک طبق سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال 1390، برابر با 52882 نفر بوده است. 

جاسک آب و هوای گرم و مرطوبی دارد که تحت تاثیر آب و هوای بیابانی و نیمه بیابانی است. بیشترین دمای هوا در تابستان 41 درجه سانتی گراد و کمترین آن در زمستان به 14 درجه سانتی گراد می رسد.

شمال این شهرستان کوهستانی است. رشته کوه های بشاگرد غربی، نواحی شمالی این شهرستان را پوشانده که مهمترین قله آن، کوه سیبا است. رودهای فصلی بسیاری در سطح شهرستان جاری هستند، مانند: جگین، گابریک، سدیج، تار، بهمدی و جاسک.

اغلب مردم به زبان های فارسی، بلوچی، عربی و هندی آشنایی دارند. آنها از راه های کشاورزی، دامداری، صیادی و تجارت امرار معاش می کنند. براساس برآورد آمار سال 1385، جمعیت آن حدود 74084 هزار نفر است.

نام این بندر به صورت های جاشک، کارپل، کفشک و .. نقل شده است. در دوره هخامنشی به آن بدیس یا بادیس گفته می شده و بندری آباد و پر جمعیت بوده است. در دوران پارت ها و ساسانیان مرکز بارگیری کالا و دادو ستد و استراحت بازرگانان شناخته می شده است. انگلیسی ها در سال 1614 میلادی از آن به عنوان بندر تجاری استفاده می کردند. اولین تجارت خانه شرکت کمپانی هند شرقی در سال 1619 میلادی در جاسک تاسیس شد. در سال 1864 میلادی انگلیس برای گسترش نفوذ و استحکام مواضعش، خطوط تلگراف و کابل زیر دریایی بین ایران و هند را در مسیر گوادر ـ جاسک ـ بندرعباس ایجاد کرد.

علاوه بر اهمیت این بندر به عنوان یک مرکز بازرگانی دریایی، در دوران بسیار قدیم یکی از کانون های معتبر آیین میترا بوده و معبدی به نام آناهیتا در آن باقی مانده است.

این شهرستان براساس تقسیمات کشوری دارای 3 بخش، 1 شهر و 8 دهستان می باشد.

بخش مرکزی: شهر جاسک، دهستان: جاسک، کنگان، گابریک

بخش بشاگرد: دهستان: جگدان، سردشت، گافر و پارامونت

بخش لیردف: دهستان سورک، پی وشک

ایجاد شهرک صنعتی در شهرستان جاسک

براساس مصوبه هیئت وزیران سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران مجاز به ایجاد شهرک صنعتی در شهرستان جاسک شد .

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت ،هیئت وزیران در جلسه 21/10/1393 به پیشنهاد وزارت صنعت ، معدن و تجارت و به استناد بند (8) اصلاحی ماده واحده قانون راجع به تاسیس شرکت شهرک های صنعتی ایران – مصوب 1376 – تصویب کرد . 

متن مصوبه به شرح زیر است :

سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران مجاز است نسبت به ایجاد شهرک صنعتی در شهرستان جاسک اقدام کند .

اسحاق جهانگیری ، معاون اول رئیس جمهور ، این مصوبه را در تاریخ 28/10/1393 برای اجرا به وزارت خانه صنعت ، معدن و تجارت ابلاغ کرد .

محور های توسعه بندر جاسک

توسعه بندر جاسک بر محوریت نفت و گاز و منطقه انرژی برنامه ریزی شده است ضمن اینکه محور اصلی آن ایجاد پایانه دوم صادرات نفت خام است که با ایجاد یک خط لوله یک هزار و ۲۰۰ کیلومتری از گوره نفت خام ایران را به جاسک منتقل می کند.ایجاد انبار نفت و تاسیسات صادرات نفت خام به خارج در بندر جاسک از عناصر اصلی این طرح است.

محور دوم توسعه  فراهم کردن زمینه ترانزیت نفت کشورهای آسیای میانه به دریای عمان از دیگر برنامه های دولت برای این بندر است.از طریق خط لوله نفت نکا – جاسک نفت خام کشورهای آسیای میانه به این بندر ترانزیت می شود و ضمن اینکه توسعه بندر را در پی دارد با استفاده از کشتی های ۶۳ هزار تنی که در شرکت صدرا ساخته می شود این نفت خام به کشورهای دیگر صادر خواهد شد.

محور سوم توسعه جاسک نیز خط لوله گاز است که از خط هفتم سراسری گاز ایران را برای صادرات به کشور عمان و همچنین کارخانه پتروشیمی جاسک به این بندر منتقل می کند.ک پروژه بزرگ فولاد با ظرفیت سه میلیون و ۲۰۰ هزار تن در سال در جاسک ایجاد می شود و یک نیروگاه بزرگ برق با ظرفیت تولید یک هزار و ۵۰۰ مگاوات نیز در این بندر خواهیم داشت.یک مجتمع بزرگ آب شیرین کن که به صورت سیکل ترکیبی با نیروگاه برق کار می کند نیز در این بندر جنوبی کشور احداث می شود.

مساحت طرح توسعه جاسک برابر 120 هزار هکتار بوده و ‌علاوه بر انرژی و صنعت، توسعه گردشگری هم در طرح توسعه جاسک پیش‌بینی شده‌است.در حال حاضر 10000 هکتار از اراضی غرب شهرستان به منطقه ویژه پتروشیمی جاسک اختصاص یافته و پایانه های نفتی نیز در غرب جاسک مستقر خواهند شد. همچنین با احداث شهر صنعتی ایران و چین، این منطقه یکی از بزرگترین مناطق صنعتی ایران در حاشیه دریای عمان احداث خواهد شد.

موقعیت عمومی بندر جاسک

موقعیت استراتژیک بندر جاسک در دهانه اقیانوس هند و کرانه دریای مکران ویژگی های ممتازی بدان بخشیده است.